Ekvarotal yağmur ormanları iklimi olarak adlandırılır.Bu iklimin oluşmasını;yerin fazla ısınması ve subtropikal YB alanlarından Ekvator'a dogru esen alize rüzgarları sağlamıştır.
Bu iklim her yıl bol yağıs alır.Yıllık yağışın 1500-3000 mm arasındadır.Yıllık ortalama sıcaklığı 26-27 C derecedir.Yıllık sıcaklık farkı 2-3 C derecedir.Mevsimlerden söz edilmez.Her mevsim güneşlidir.İklimin karakteristik bitki örtüsünün ekvotoral yağmur ormanları olmasıdır.Gür ve sık ağaclardan oluşan bu ormanlar zengin bir orman altı örtüsüne sahiptir.
1-Yaklaşık 10 kuzey ve 10 güneyi paralelleri arasında ki alçak yerlerde görülür.
2-Kongo havzası, Amazon havzası, Gine körfezi, Endonezya adaları ve Avustralya’nın kuzey kıyılarında görülür.
3-İklim özellikleri güneş ışınlarının geliş açısına göre şekillenmiştir.
4-Yıllık ortalama sıcaklık yaklaşık 26-27ºC dir. Yıllık sıcaklık farkları 2-3ºC’yi geçmez.
5-Günlük (nem oranı) ve yıllık (Işınların yerle yaptığı açı) sıcaklık farklarının en az olduğu iklim tipidir.
6-Bulutluluk oranı nemden dolayı fazla olduğundan , yıllık güneşlenme oranı azdır.
Ekinoks dönemlerinde sıcaklık biraz artar.7-Yağış rejimi düzenlidir. Yağış miktarı 1500-2500mm arasındandır ve tüm yıla dağılmıştır.
8-Yağışın kökeni Konveksiyonel dir.
9-Ekinokslarda sıcaklık artışına bağlı olarak yağış miktarında da bir artış olmaktadır.
10-Bitki örtüsü olarak karşımıza her zaman yeşil kalan sürekli yağmur ormanları çıkmaktadır.
11-Ekvatoral iklimin toprağı ise yıkanmış, humus yönünden fakir ve verimsiz olan Lateritlerdir.
12-Nem miktarı fazla olduğundan kimyasal çözülme çok şiddetli ve toprak oluşumu oldukça hızlıdır.
13-Sıcaklık ve yağış insan yaşamını olumsuz etkilediği için yerleşmeler daha çok 1000 metreden sonra kurulmuştur.
14- Ekvator çemberinin geçtiği yüksek yerlerde ekvatoral iklim görülür.
Bu iklim, ekvatoral yağmur ormanlarıyla dönenceler kuşağındaki sıcak çöller arasında görülür.Sıcaklıklar yıl içinde 20-30 C derece dolaylarındadur.Yazları yağışlı,kışları ise kurak geçer.Yağış durumuna göre iki iklim tipi vardır.
- Nemli Savan İklimi : Savan iklim bölgelerinin Ekvator'a yakın kısımlarında görülür.Yıllık toplam yağış 1000- 2000 mm arasında, yıllık ortalama sıcaklık 20 C derece dolaylarındadır.
- Kurak Savan İklimi : Savan iklim bölgesinin dönencelere yakın kısımlarında etkilidir.Yılın yarısı kurak geçer.Yıllık yağış 200-500 mm arasındadır.Ortalama sıcaklar ise 20-30 C derece arasında değişir.
Savan ikliminin karakteristik bitki örtüsü, yüksek boylu çayırlar ve kuraklığa dayanıklı seyrek agaçlardan oluşan savanlardır.Ağaçlar, Ekvator'a yaklaştıkça sıklaşır.
Görüldüğü Yerler
• 10° – 30° kuzey ve güney enlemleri arasında görülür.
• Sudan, Çad, Nijerya, Mali, Moritanya, Brezilya, Venezüella, Kolombiya, Peru ve Bolivya bu iklimin etkili olduğu yerlerdir.
Sıcaklık ve Yağış Özellikleri
• Yıllık ortalama sıcaklık 20 °C civarındadır.
• Yıllık sıcaklık farkı azdır.
• Yazlar yağışlı, kışlar kuraktır.
• Yıllık yağış miktarı 1000 – 2000 mm arasındadır.
• Yağışlar konveksiyonel kökenli olup yağmur şeklindedir.
Bitki Örtüsü
• Doğal bitki örtüsü yaz yağışları ile yeşeren gür ve uzun boylu (1 -1,5 m) otlardan oluşan savanlardır.
• Savanlar arasında seyrek ağaç topluluklarına rastlanır.
• Savan iklim bölgesinde aslan, kaplan, fil, zürafa, antilop gibi hayvanlar yaşar
MUSON İKLİMİ
Muson iklim bölgesinin karakteristik bitki örtüsü,geniş yapraklı büyük ağaçlardan oluşan muson ormanlarıdır.
Görüldüğü Yerler
• Asya Kıtası’nın güney doğusunda görülür.
• Bu iklim tipinin oluşmasında muson rüzgarları etkili olmuştur.
• Güney Hindistan, Güney Çin, Güneydoğu Asya, Japonya ve Mançurya gibi yerler muson iklimin etkili olduğu başlıca alanlardır.
Sıcaklık ve Yağış Özellikleri
• Yaz mevsiminde sıcaklıklar 25 “C’yi geçer. Kışın ise sıcaklıklar azalır. Bu mevsimde sıcaklık şartları coğrafi konuma bağlı olarak değişiklik gösterir.
• Yıllık ortalama yağış 2000 mm civarındadır. Muson rüzgarlarının yazın denizden karaya doğru esmesi sonucu yağışların büyük çoğunluğu yazın düşer.
• Kışlar ise genelde kurak geçer. Dünya’nın en çok yağış alan yerleri muson bölgesindedir. (Çerapunçi yaklaşık 12000 mm)
• Muson iklimindeki yağışlar genelde yamaç (orografik) yağışları türünde olup yağmur şeklindedir.
Bitki Örtüsü
• Doğal bitki örtüsü yazın yağışlarla yeşeren geniş yapraklı muson ormanları ile uzun boylu ot topluluklarıdır.
• Muson ikliminde şeker kamışı, çay, pirinç ve çeşitli tropikal ürünler doğal olarak yetiştirilir
• Asya Kıtası’nın güney doğusunda görülür.
• Bu iklim tipinin oluşmasında muson rüzgarları etkili olmuştur.
• Güney Hindistan, Güney Çin, Güneydoğu Asya, Japonya ve Mançurya gibi yerler muson iklimin etkili olduğu başlıca alanlardır.
Sıcaklık ve Yağış Özellikleri
• Yaz mevsiminde sıcaklıklar 25 “C’yi geçer. Kışın ise sıcaklıklar azalır. Bu mevsimde sıcaklık şartları coğrafi konuma bağlı olarak değişiklik gösterir.
• Yıllık ortalama yağış 2000 mm civarındadır. Muson rüzgarlarının yazın denizden karaya doğru esmesi sonucu yağışların büyük çoğunluğu yazın düşer.
• Kışlar ise genelde kurak geçer. Dünya’nın en çok yağış alan yerleri muson bölgesindedir. (Çerapunçi yaklaşık 12000 mm)
• Muson iklimindeki yağışlar genelde yamaç (orografik) yağışları türünde olup yağmur şeklindedir.
Bitki Örtüsü
• Doğal bitki örtüsü yazın yağışlarla yeşeren geniş yapraklı muson ormanları ile uzun boylu ot topluluklarıdır.
• Muson ikliminde şeker kamışı, çay, pirinç ve çeşitli tropikal ürünler doğal olarak yetiştirilir
Bu iklim, en karakteristik olarak Akdeniz çevresinde görüldüğü için Akdeniz iklimi adını almıstır.Yazları sıcak ve kurak geçer.Kışlar ılık ve yağışlı geçer.Yıllık ortalama sıcaklığı18-20 C derece arasında değişir.Yıllık ortalama yağış 600-1000 mm arasında değişir.Yaz aylarında etkili bir kuraklığın görülür.Kış aylarında don olaylarının ender görülür.Akdeniz iklim tipinin doğal bitki örtüsü kızılçam ormanlarıdır.Bu ormanalrın tahrip edildiği yerlerde karakteristik bitki örtüsü olarak maki ortaya cıkar.Makiler, yaz kuraklığına dayanıklı ağaççıklardan ve bazı otsu bitkilerden oluşur.
Görüldüğü Yerler
• Genel olarak 30° – 40° enlemleri arasındaki kıyılarda görülür.
• Akdeniz çevresinde, Amerika’nın batısında Kaliforniya kıyıları ile Orta Şili’de, Afrika’nın güneyindeki Kap bölgesinde ve Avustralya’nın güneybatısında görülür.
Sıcaklık ve Yağış Özellikleri
• Akdeniz ikliminin etkili olduğu yerlerde yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise ılık ve yağışlıdır.
• Yıllık sıcaklık ortalaması 15 – 20 °C arasında olup yıllık sıcaklık farkı ise 18 °C civarındadır.
• Yıllık yağış miktarı 600 – 1000 mm arasındadır.
• Akdeniz ikliminde kış döneminde kutup yönünden ilerleyen hava kütleleri ile ekvatoral bölgeden gelen sıcak hava kütleleri Karşılaşmakta ve cephesel yağışlar oluşmaktadır. Yazın ise bu bölgelerde tropikal hava kütleleri etkisini gösterdiğinden sıcak ve kurak iklim özellikleri oluşmaktadır. Özellikle kışın cephe yağışları görülen bu iklim bölgesinde yazlar kurak geçmektedir
• Genel olarak 30° – 40° enlemleri arasındaki kıyılarda görülür.
• Akdeniz çevresinde, Amerika’nın batısında Kaliforniya kıyıları ile Orta Şili’de, Afrika’nın güneyindeki Kap bölgesinde ve Avustralya’nın güneybatısında görülür.
Sıcaklık ve Yağış Özellikleri
• Akdeniz ikliminin etkili olduğu yerlerde yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise ılık ve yağışlıdır.
• Yıllık sıcaklık ortalaması 15 – 20 °C arasında olup yıllık sıcaklık farkı ise 18 °C civarındadır.
• Yıllık yağış miktarı 600 – 1000 mm arasındadır.
• Akdeniz ikliminde kış döneminde kutup yönünden ilerleyen hava kütleleri ile ekvatoral bölgeden gelen sıcak hava kütleleri Karşılaşmakta ve cephesel yağışlar oluşmaktadır. Yazın ise bu bölgelerde tropikal hava kütleleri etkisini gösterdiğinden sıcak ve kurak iklim özellikleri oluşmaktadır. Özellikle kışın cephe yağışları görülen bu iklim bölgesinde yazlar kurak geçmektedir
Genel olarak 30 C derece - 65 C derece enlemleri arasında karaların deniz etkisinden uzak iç kısımlarında ve kıtaların doğu kıyılarında görülür.Yazlar sıcak ve kısadır.Don olayları uzun süreli ve şiddetlidir.Yıllık ortalama sıcaklık -10 C derece ile 5 C derece arasındadır.Gece-gündüz sıcaklık farkı fazladır.(15-20 C derece ).Yaz- kış sıcaklık farkı da fazladır (30-40 C derece ) Karasal iklim,yağışın mevsimlere dağılışına göre yazları yağışlı ve karasal iklim ve kışları yağışlı karasal iklim olmak üzere iki tip iklime ayrılır.Doğal bitki örtüsü,soguğa dayanıklı iğne yapraklı ağaçlardan oluşan ormanlarddır.
Görüldüğü Yerler
• Orta kuşakta deniz etkisinin sokulamadığı karaların iç kı-sımlarında görülür.
• Doğu Avrupa, Sibirya ve Kuzey Amerika’nın iç kısımları bu iklim tipinin etkili olduğu başlıca alanlardır.
Sıcaklık ve Yağış Özellikleri
• Bu iklimin görüldüğü yerlerde kışlar çok soğuk ve uzun sürer. Yazlar ise kısa ve sıcaktır.
• Yıllık sıcaklık ortalaması 0° ile 10° arasındadır. Yıllık sıcaklık farkı fazladır (20 – 40 °C).
• Yıllık yağış miktarı 400 – 600 mm arasında değişir.
• Yağış en fazla yazın, en az kışın düşer. Ancak kış yağışları genelde Kar şeklindedir. Karlar toprak üzerinde 4-5 ay kalabilir.
Bitki Örtüsü
• Doğal bitki örtüsü iğne yapraklı ağaçlardan oluşan tayga ormanlarıdır.
• Yağışların azaldığı yerlerde ise çayır ve step (bozkır) görülür
• Orta kuşakta deniz etkisinin sokulamadığı karaların iç kı-sımlarında görülür.
• Doğu Avrupa, Sibirya ve Kuzey Amerika’nın iç kısımları bu iklim tipinin etkili olduğu başlıca alanlardır.
Sıcaklık ve Yağış Özellikleri
• Bu iklimin görüldüğü yerlerde kışlar çok soğuk ve uzun sürer. Yazlar ise kısa ve sıcaktır.
• Yıllık sıcaklık ortalaması 0° ile 10° arasındadır. Yıllık sıcaklık farkı fazladır (20 – 40 °C).
• Yıllık yağış miktarı 400 – 600 mm arasında değişir.
• Yağış en fazla yazın, en az kışın düşer. Ancak kış yağışları genelde Kar şeklindedir. Karlar toprak üzerinde 4-5 ay kalabilir.
Bitki Örtüsü
• Doğal bitki örtüsü iğne yapraklı ağaçlardan oluşan tayga ormanlarıdır.
• Yağışların azaldığı yerlerde ise çayır ve step (bozkır) görülür
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder